FACEBOOK, ZALO CÓ PHẢI LÀ PHƯƠNG TIỆN THÔNG TIN ĐẠI CHÚNG HAY KHÔNG?

Phương tiện thông tin đại chúng là phương tiện được cơ quan báo chí sử dụng để cung cấp, truyền dẫn thông tin tới đông đảo công chúng bao gồm các đài phát thanh, đài truyền hình, báo in, báo điện tử và trang/Cổng thông tin điện tử. Vậy Facebook, zalo có được coi là phương tiện thông tin đại chúng hay không? AV Counsel xin chia sẻ quan điểm pháp lý của mình trong bài viết này kính mời quý bạn đọc tham khảo.

- Cơ sở pháp lý:

• Luật công nghệ thông tin 2006;
• Luật Báo chí 2016;
• Nghị định 72/2013/NĐ-CP ngày 15/07/2013 về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng;
• Nghị định số 43/2011/NĐ-CP ngày 13/06/2011 quy định về cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến trên trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử của cơ quan Nhà nước;
• Thông tư số 110/2014/TT-BQP ngày 22/08/2014 về Quy chế quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ Internet trong Quân đội nhân dân Việt Nam do Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ban hành;
• Thông tư 38/2017/TT-BTTTT ngày 13/12/2017 về hướng dẫn cơ quan báo chí xây dựng chương trình, nội dung phổ biến kiến thức quốc phòng và an ninh cho toàn dân do Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành;

- Nội dung:

(1) Thế nào là phương tiện thông tin đại chúng?

Khoản 2 Điều 3 Thông tư 38/2017/TT-BTTTT ngày 13/12/2017 hướng dẫn các cơ quan báo chí xây dựng chương trình, nội dung phổ biến kiến thức quốc phòng và an ninh cho toàn dân.

“Phương tiện thông tin đại chúng là phương tiện được cơ quan báo chí sử dụng để cung cấp, truyền dẫn thông tin tới đông đảo công chúng bao gồm các đài phát thanh, đài truyền hình, báo in, báo điện tử và trang/Cổng thông tin điện tử.”

(2) Zalo, Facebook là phải là phương tiện thông tin đại chúng không?

Theo đó, tại Khoản 22 Điều 3 Nghị định 72/2013/NĐ-CP ngày 15/07/2013 về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng

“Mạng xã hội (social network) là hệ thống thông tin cung cấp cho cộng đồng người sử dụng mạng các dịch vụ lưu trữ, cung cấp, sử dụng, tìm kiếm, chia sẻ và trao đổi thông tin với nhau, bao gồm dịch vụ tạo trang thông tin điện tử cá nhân, diễn đàn (forum), trò chuyện (chat) trực tuyến, chia sẻ âm thanh, hình ảnh và các hình thức dịch vụ tương tự khác”.

Zalo, Facebook được xem là mạng xã hội vì nó có đầy đủ các thuộc tính quy định nêu trên.

Bản thân Zalo, facebook là mạng xã hội không xếp vào phương tiện thông tin đại chúng vì bản chất tính năng trực tiếp của nó là cung cấp dịch vụ cho cá nhân, chủ thể sử dụng là cơ quan tổ chức bất kỳ còn phương tiện thông tin được xem là “phương tiện” được chủ thể là cơ quan báo chí sử dụng, mục đích cung cấp, truyền dẫn thông tin tới đông đảo công chúng.

“Cơ quan báo chí là cơ quan ngôn luận của các cơ quan, tổ chức quy định tại Điều 14 của Luật này, thực hiện một hoặc một số loại hình báo chí, có một hoặc một số sản phẩm báo chí theo quy định của Luật này.” – Điều 16 Luật báo chí 2016.

Dẫn chiếu đến Điều 14, Luật báo chí 2016 là quy định về Đối tượng được thành lập cơ quan báo chí: “1. Cơ quan của Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức tôn giáo từ cấp tỉnh hoặc tương đương trở lên, hoạt động hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam được thành lập cơ quan báo chí. 2. Cơ sở giáo dục đại học theo quy định của Luật giáo dục đại học; tổ chức nghiên cứu khoa học, tổ chức nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được tổ chức dưới hình thức viện hàn lâm, viện theo quy định của Luật khoa học và công nghệ; bệnh viện cấp tỉnh hoặc tương đương trở lên được thành lập tạp chí khoa học.”

(3) Diễn đàn (forum) thiết lập trên nền tảng mạng xã hội có phải là phương tiện thông tin đại chúng?

Câu hỏi đặt ra là cơ quan báo chí sử dụng dịch vụ mạng xã hội để lập ra Diễn đàn (forum) để cung cấp thông tin thì Diễn đàn forum có được xem là Phương tiện thông tin đại chúng (Cụ thể: trang/Cổng thông tin điện tử) hay không?

Theo đó, Khoản 17 Điều 4 Luật công nghệ thông tin 2006 quy định:

“17. Trang thông tin điện tử (Website) là trang thông tin hoặc một tập hợp trang thông tin trên môi trường mạng phục vụ cho việc cung cấp, trao đổi thông tin.”

Xét về mặt pháp lý: Trang thông tin điện tử được thiết lập theo Điều 23 Luật công nghệ thông tin theo đó phải có tên miền riêng. Và phải thực hiện việc thông báo trên môi trường mạng với Bộ Bưu chính, Viễn thông theo quy định.

Xét về kỹ thuật: một trang web phải có 03 thành phần riêng gồm: Tên miền; Hosting (nơi chứa/lưu trữ các thông tin dữ liệu web khác với Cloud), Source code (là các tệp tin html, xhtml,.. hoặc một bộ code/cms)- cái này được hiểu là các thuật toán được sử dụng để trang web có những hình ảnh hiển thị, tính năng theo yêu cầu của người dùng.

Trên Diễn đàn (forum) được tạo từ nền tảng trên mạng xã hội sẽ không có các đặc tính chuyên biệt của một trang thông tin điện tử nêu trên. Vì vậy, nó không được gọi xem là trang thông tin điện tử.

Hiện Cổng thông tin điện tử hiện quy định trong 2 văn bản

- Khoản 10, Điều 3 quy chế quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ internet trong quân đội nhân dân việt nam (Ban hành kèm theo Thông tư số 110/2014/TT-BQP ngày 22 tháng 8 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng): “Cổng thông tin điện tử là điểm truy cập duy nhất của cơ quan, đơn vị trên môi trường mạng, liên kết, tích hợp các kênh thông tin, các dịch vụ và các ứng dụng mà qua đó người dùng có thể khai thác, sử dụng và cá nhân hóa việc hiển thị thông tin”

- Khoản 2 Điều 3 Nghị định số 43/2011/NĐ-CP ngày 13/06/2011 quy định về việc cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến trên trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà nước: “Cổng thông tin điện tử là điểm truy cập duy nhất của cơ quan trên môi trường mạng, liên kết, tích hợp các kênh thông tin, các dịch vụ và các ứng dụng mà qua đó người dùng có thể khai thác, sử dụng và cá nhân hóa việc hiển thị thông tin”

Đối với 2 văn bản quy định về cổng thông tin điện tử nêu trên đều quy định điều chỉnh đối với chủ thể thiết lập là cơ quan nhà nước/quân đội

Đặc điểm cũng tương tự với trang thông tin điện tử có tên miền, hosting riêng và mã code riêng nhưng có nhiều tính năng hơn, được thiết lập theo trình tự quy định trong văn bán pháp luật.

Vì vậy, có thể kết luận tương tự Diễn đàn (forum) được tạo lập trên nền tảng mạng xã hội cũng không phải là phương tiện thông tin đại chúng.

Từ (1), (2), (3) có thể kết luận Zalo, facebook cũng như các trang, diễn đàn tạo nên từ nền tảng này cũng không được xem là phương tiện thông tin đại chúng.

________________________________

Quý khách hàng có nhu cầu sử dụng dịch vụ vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi:

CÔNG TY LUẬT TNHH AV COUNSEL

 Fanpage: https://www.facebook.com/congtyluatavcounsel

                  https://www.facebook.com/luatsuvadoanhnghiep/

 Website: https://avcounsel.com/

 Email: info.avcounsel@gmail.com

 Hotline: 094.333.4040

Rất mong nhận được sự hợp tác cùng Quý khách hàng!

Trân trọng./.