TRANH CHẤP THƯƠNG MẠI LÀ GÌ? CÁCH GIẢI QUYẾT THEO PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH

Tranh chấp trong kinh doanh hay tranh chấp thương mại là thuật ngữ quen thuộc trong đời sống kinh tế xã hội ở các nước trên thế giới. Vậy cụ thể tranh chấp thương mại và cách giải quyết chúng như thế nào? Sau đây AV Counsel chia sẻ cho Quý bạn đọc thông qua bài viết sau:

- Cơ sở pháp lý:

• Bộ luật Tố tụng dân sự 2015;
• Luật Thương mại 2005, sửa đổi bổ sung 2017, 2019 (Say đây gọi tắt là Luật Thương mại);
• Luật Trọng tài thương mại 2010;
• Nghị định 22/2017/NĐ-CP ngày 24/02/2017 24/02/2017 về hòa giải thương mại. 

- Nội dung:

1. Tranh chấp thương mại là gì?

Căn cứ theo quy định tại Điều 3 Luật Thương mại: "Hoạt động thương mại là hoạt động nhằm mục đích sinh lợi, bao gồm mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác."

Như vậy có thể hiểu rằng tranh chấp thương mại là những mâu thuẫn giữa các bên trong hoạt động thương mại về quyền, nghĩa vụ.

2. Các hình thức giải quyết tranh chấp thương mại

Căn cứ Điều 317 Luật Thương mại, các hình thức giải quyết tranh chấp thương mại gồm:

a. Thương lượng giữa các bên

Là hình thức giải quyết tranh chấp thông qua việc bàn bạc, thỏa thuận để tự tháo gỡ những bất đồng, vướng mắt để loại bỏ mà không cần sự trợ giúp hay phán quyết của bất kỳ bên thứ ba nào. Theo hình thức này không có sự ràng buộc về trình tự, thủ tục giải quyết theo quy định của pháp luật, do vậy kết quả của tranh chấp phụ thuộc vào việc thương lượng giữa các bên.

b.  Hoà giải giữa các bên do một cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân được các bên thỏa thuận chọn làm trung gian hoà giải.

 Căn cứ Khoản 1 Điều 3 Nghị định 22/2017/NĐ-CP, Hòa giải thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp thương mại do các bên thỏa thuận và được hòa giải viên thương mại làm trung gian hòa giải hỗ trợ giải quyết tranh chấp theo quy định của Nghị định 22/2017/NĐ-CP.

- Nguyên tắc giải quyết thông qua hòa giải thương mại:

+ Các bên tranh chấp tham gia hòa giải hoàn toàn tự nguyện và bình đẳng về quyền và nghĩa vụ.

+ Các thông tin liên quan đến vụ việc hòa giải phải được giữ bí mật, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận bằng văn bản hoặc pháp luật có quy định khác.

+ Nội dung thỏa thuận hòa giải không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội, không nhằm trốn tránh nghĩa vụ, không xâm phạm quyền của bên thứ ba.

- Điều kiện giải quyết tranh chấp bằng hòa giải thương mại: Tranh chấp được giải quyết bằng hòa giải thương mại nếu các bên có thỏa thuận hòa giải. Các bên có thể thỏa thuận giải quyết tranh chấp bằng hòa giải trước, sau khi xảy ra tranh chấp hoặc tại bất cứ thời điểm nào của quá trình giải quyết tranh chấp.

c.  Giải quyết tại Trọng tài

Thủ tục giải quyết tranh chấp trong thương mại tại Trọng tài  được tiến hành theo các thủ tục tố tụng của Trọng tài do pháp luật quy định.

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 3 Luật Trọng tài thương mại, Trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp do các bên thoả thuận và được tiến hành theo quy định của Luật Trọng tài thương mại.

- Căn cứ Điều 4 Luật Trọng tài thương mại, Nguyên tắc giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài như sau:

+ Trọng tài viên phải tôn trọng thoả thuận của các bên nếu thỏa thuận đó không vi phạm điều cấm và trái đạo đức xã hội.

+ Trọng tài viên phải độc lập, khách quan, vô tư và tuân theo quy định của pháp luật.

+ Các bên tranh chấp đều bình đẳng về quyền và nghĩa vụ. Hội đồng trọng tài có trách nhiệm tạo điều kiện để họ thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình.

+ Giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài được tiến hành không công khai, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.

+ Phán quyết trọng tài là chung thẩm.

- Điều kiện giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài thương mại được quy định cụ thể như sau:

+ Tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài nếu các bên có thoả thuận trọng tài. Thỏa thuận trọng tài có thể được lập trước hoặc sau khi xảy ra tranh chấp.

+ Trường hợp một bên tham gia thoả thuận trọng tài là cá nhân chết hoặc mất năng lực hành vi, thoả thuận trọng tài vẫn có hiệu lực đối với người thừa kế hoặc người đại diện theo pháp luật của người đó, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác.

+ Trường hợp một bên tham gia thỏa thuận trọng tài là tổ chức phải chấm dứt hoạt động, bị phá sản, giải thể, hợp nhất, sáp nhập, chia, tách hoặc chuyển đổi hình thức tổ chức, thỏa thuận trọng tài vẫn có hiệu lực đối với tổ chức tiếp nhận quyền và nghĩa vụ của tổ chức đó, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác.

d. Giải quyết tranh chấp bằng Tòa án

Thủ tục giải quyết tranh chấp trong thương mại tại Tòa án được tiến hành theo các thủ tục tố tụng của Tòa án do pháp luật quy định.

Về nội dung giải quyết tranh chấp bằng Tòa án thì tại  chương II Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 nêu rõ nguyên tắc giải quyết tranh chấp bằng Tòa án bao gồm:

- Tuân thủ pháp luật trong tố tụng dân sự

- Quyền yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp

- Quyền quyết định và tự định đoạt của đương sự

- Bình đẳng về quyền và nghĩa vụ trong tố tụng dân sự

- Bảo đảm quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự

- Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân xét xử vụ án dân sự, Thẩm phán giải quyết việc dân sự độc lập và chỉ tuân theo pháp luật

- Tòa án xét xử kịp thời, công bằng, công khai

- Bảo đảm sự vô tư, khách quan trong tố tụng dân sự

- Bảo đảm chế độ xét xử sơ thẩm, phúc thẩm

- Bảo đảm hiệu lực của bản án, quyết định của Tòa án

- Bảo đảm tranh tụng trong xét xử

Những tranh chấp thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án được quy định tại Điều 30 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 gồm:

- Tranh chấp phát sinh trong hoạt động kinh doanh, thương mại giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau và đều có mục đích lợi nhuận.

- Tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ giữa cá nhân, tổ chức với nhau và đều có mục đích lợi nhuận.

-  Tranh chấp giữa người chưa phải là thành viên công ty nhưng có giao dịch về chuyển nhượng phần vốn góp với công ty, thành viên công ty.

- Tranh chấp giữa công ty với các thành viên của công ty; tranh chấp giữa công ty với người quản lý trong công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc thành viên Hội đồng quản trị, giám đốc, tổng giám đốc trong công ty cổ phần, giữa các thành viên của công ty với nhau liên quan đến việc thành lập, hoạt động, giải thể, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, bàn giao tài sản của công ty, chuyển đổi hình thức tổ chức của công ty.

- Các tranh chấp khác về kinh doanh, thương mại, trừ trường hợp thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, tổ chức khác theo quy định của pháp luật.

Thời hiệu khởi kiện tranh chấp thương mại: Theo Điều 319 Luật Thương mại quy định Thời hiệu khởi kiện áp dụng đối với các tranh chấp thương mại là hai năm, kể từ thời điểm quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm, trừ trường hợp sau khi bị khiếu nại, thương nhân kinh doanh dịch vụ logistics không nhận được thông báo về việc bị kiện tại Trọng tài hoặc Tòa án trong thời hạn chín tháng, kể từ ngày giao hàng.

Trên đây là nội dung "Tranh chấp thương mại là gì? Cách giải quyết theo pháp luật hiện hành.".

_________________________________

Quý khách hàng có nhu cầu sử dụng dịch vụ vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi:

CÔNG TY LUẬT TNHH AV COUNSEL

 Fanpage: https://www.facebook.com/congtyluatavcounsel

                  https://www.facebook.com/luatsuvadoanhnghiep/

 Website: https://avcounsel.com/

 Email: info.avcounsel@gmail.com

 Hotline: 094.333.4040

Rất mong nhận được sự hợp tác cùng Quý khách hàng!

Trân trọng./.