TỘI BẮT CÓC NHẰM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Xã hội hiện nay xảy ra rất nhiều tội phạm. Một trong những tội phạm đặc biệt nguy hiểm là bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản. Không chỉ xâm phạm nghiêm trọng đến quyền tự do thân thể, danh dự, nhân phẩm, tính mạng của con người, tội phạm này còn đe dọa trực tiếp đến quyền sở hữu tài sản của người thân nạn nhân hoặc chính nạn nhân, tạo ra những tổn thất nặng nề về vật chất và tinh thần cho nạn nhân và gia đình, gây ảnh hưởng lớn đến trật tự an toàn xã hội. Nên người phạm tội có thể phải chịu trách nhiệm hình sự rất nặng.

Cơ sở pháp lý:

Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017.

Nội dung:

1. Quy định về Tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản

Bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản là hành vi bắt người làm con tin nhằm buộc người khác phải nộp cho người bắt cóc một khoản tiền hoặc tài sản thì mới thả người bị bắt. Hành vi này vẫn hay thường gọi là “bắt cóc tống tiền”.

Điều 169 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017:

"Điều 169. Tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản

1. Người nào bắt cóc người khác làm con tin nhằm chiếm đoạt tài sản, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 12 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Dùng vũ khí, phương tiện hoặc thủ đoạn nguy hiểm khác;

d) Đối với người dưới 16 tuổi;

đ) Đối với 02 người trở lên;

e) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

g) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30%;

h) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

i) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 18 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

b) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

b) Làm chết người;

c) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên.

5. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

6. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt quản chế, cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản."

2. Cấu thành tội Bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản

2.1. Chủ thể của tội phạm

Là người có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ 16 tuổi trở lên.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017: “Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật này.”

Vì vậy, người đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội Bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản được quy định tại khoản 2, 3, 4 Điều 169 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

2.2. Khách thể của tội phạm

Khách thể của tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản xâm phạm đến hai khách thể gồm:

- Quan hệ sở hữu: quyền sở hữu tài sản của các cá nhân, tổ chức.

- Quan hệ nhân thân: tính mạng, sức khỏe, danh sự, nhân phẩm của người bị bắt cóc.

Trong một vụ án bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản, có thể có thể có một người bị hại, nhưng cũng có thể có nhiều người bị hại:

- Có người bị hại chỉ bị xâm phạm đến tài sản; có người bị hại chỉ bị xâm phạm đến tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự.

- Người bị hại vừa bị xâm phạm đến tài sản vừa bị xâm phạm đến tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự.

2.3. Mặt khách quan của tội phạm

- Hành vi khách quan:

Hành vi bắt cóc được thực hiện một cách lén lút hoặc công khai và đưa người bị bắt đến một nơi nào đó rồi tìm cách thông báo cho người thân của người bị bắt cóc biết, cùng với yêu cầu người thân của họ phải nộp một số tiền thì mới thả người bị bắt cóc, nếu không nộp tiền hoặc tài sản thì người bị bắt cóc sẽ bị nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm.

Hành vi bắt người trái pháp luật được thực hiên bằng nhiều thủ đoạn khác nhau như: dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực hoặc bằng những thủ đoạn khác như cho uống thuốc ngủ, thuốc mê, xịt ête, lừa dối... để bắt được người làm con tin.

Thủ đoạn bắt cóc không phải là đấu hiệu đặc trưng của hành vi phạm tội (không có ý nghĩa trong việc định tội), nhưng hành vi bắt cóc người làm con tin lại là đặc trưng cơ bản của tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản, bởi lẽ bắt người làm con tin chính là một  thủ đoạn nhằm chiếm đoạt tài sản.

- Hậu quả của tội này không phải yếu tố bắt buộc để định tội, nếu người phạm tọi chưa gây ra hậu quả nhưng có ý thức chiếm đoạt và đã thực hiện hành vi bắt cóc người làm con tin là tội phạm đã hoàn thành.

2.4. Mặt chủ quan của tội phạm

- Người thực hiện hành vi tội phạm với lỗi cố ý.

- Mục đích chiếm đoạt tài sản là dấu hiệu bắt buộc đối với tội danh này. Nếu hành vi bắt cóc người làm con tin nhằm mục đích khác mà không phải chiếm đoạt tài sản thì không phải tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản mà tùy trường hợp cụ thể, người phạm tội bị truy cứu trách nhiệm hình sự về một tội phạm tương ứng khác.

- Mục đích chiếm đoạt tài sản có thể có trước khi thực hiện hành vi bắt cóc, nhưng cũng có thể xuất hiện trong khi thực hiện hành vi bắt cóc hoặc sau khi thực hiện hành vi bắt cóc.

Tham khảo: Đinh Văn Quế (2021). Bình luận Bộ luật Hình sự. Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông.

Trên đây là nội dung TỘI BẮT CÓC NHẰM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN.3

____________________________________

Quý khách hàng có nhu cầu sử dụng dịch vụ vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi:

CÔNG TY LUẬT TNHH AV COUNSEL

 Fanpage: https://www.facebook.com/congtyluatavcounsel

                  https://www.facebook.com/luatsuvadoanhnghiep/

 Website: https://avcounsel.com/

 Email: info.avcounsel@gmail.com

 Hotline: 094.333.4040

Rất mong nhận được sự hợp tác cùng Quý khách hàng!

Trân trọng./